تعهد طالبان به توقف خشونت علیه غیرنظامیان
طالبان به مدارس و مساجد حمله نمی کند؟
ندا آکیش
خبرنگار
قرار است تلفات غیرنظامیان در جنگ افغانستان به «صفر» برسد. این تعهد بیسابقه را که طالبان و دولت افغانستان روز دوشنبه در دوحه قطر در پایان مذاکرات دو روزه «بین الافغانی» به هم دادند میتوان نخستین خبر خوب برای مردم افغانستان در طول جنگ 18 ساله این کشور دانست.
بهگزارش سایت شبکه خبری الجزیره، پس از دو روز مذاکره «بینالافغانی» در دوحه و تحت نظارت آلمان و قطر که در آن حدود 50 سیاستمدار و فعال افغان از جمله 10 نماینده زن و 20 نفر از نمایندگان طالبان حضور داشتند، بیانیه مشترکی صادر شد که هرچند غیرالزام آور بود اما برای نخستین بار در آن بندهای مهم و مثبتی وجود داشت؛ از جمله اینکه دو طرف درگیر اتفاق نظر داشتند به مساجد، مدارس، بیمارستانها و بهطور کلی مکانهایی که غیرنظامیان حضور دارند، نباید حمله شود و شمار تلفات غیرنظامیان باید به «صفر» برسد. تعهدی که میزان پایبندی طرفین به آن را گذر زمان مشخص میکند. زیرا تنها یک روز مانده به حصول این توافق، طالبان یک خودرو بمبگذاری شده را در غزنی منفجر کرده بود که در نتیجه آن 18 نفر کشته و بیش از 180 نفر از جمله چندین دانشآموز در این انفجار زخمی شده بودند.
قاری دین محمد حنیف، عضو هیأت طالبان درباره این بند بیانیه مشترک گفت هیأتهای افغان حاضر در نشست دوحه که شامل اعضای دولت کابل بود، همگی اتفاق نظر داشتند که دیگر تلفات غیرنظامیان افغان بس است. او به الجزیره گفت: «از مردم افغانستان حفاظت خواهد شد، ما همواره خواستار این موضوع بودیم، آنها هرگز هدف نیستند. ما همه درباره این واقعیت توافق کردیم که غیرنظامیان نباید تحت تأثیر قرار بگیرند، جنگ ادامه دارد اما هدف ما رساندن تلفات غیرنظامیان به صفر است.»
همانطور که در نشست دو روزه دوحه بین هیأتهای افغان، همه هیأتها اتفاق نظر داشتند که شمار تلفات غیرنظامیان باید به صفر برسد؛ این توافق جمعی هم وجود داشت که جنگ ادامه دارد و این مذاکرات،« مذاکرات صلح» نیست. انور الحق احادی، وزیر سابق اقتصاد افغانستان به الجزیره گفت: ما نمیتوانیم این [بیانیه مشترک] را توافق صلح بنامیم. این فقط درخواست برای حفاظت از غیرنظامیان و مکانها و مؤسسات عمومی است. این نخستین گام در مسیر صحیح برای کاستن از خصومتها و یک گام مهم است. این فراتر از انتظاراتی است که من از مذاکرات [دوحه] داشتم.
اما و اگرهای توافق
علی رغم این خوشبینیها به بیانیه مشترک پایانی مذاکرات دیروز سهشنبه در دوحه، نکته حائز اهمیت دیگر که نباید فراموش کرد این است که طالبان هنوز بهطور رسمی مذاکره مستقیم با دولت کابل را نپذیرفته و ضمن متهم کردن دولت کابل به «دست نشانده» امریکا بودن؛ مذاکره مستقیم را مشروط به خروج نیروهای خارجی از افغانستان کرده است. همین مسأله میتواند در پایبندی طرفها برای به صفر رساندن تلفات غیرنظامیان خلل ایجاد کند. بویژه اینکه شیرمحمد عباس استنکزی، مذاکرهکننده ارشد طالبان روز دوشنبه در توجیه انفجار خودرو بمبگذاری شده در غزنی در روز یکشنبه که در آن غیرنظامیان زخمی شده بودند، گفت: «هدف ما غیرنظامیها نبودند و آنهایی که کشته شدند نیروهای اطلاعاتی بودند تنها اتفاقی که افتاد این بود که خانههای مجاور تحت تأثیر موج انفجار قرار گرفت و غیرنظامیان زخمی شدند.»
در این بیانیه مشترک غیرالزام آور بندهای مثبت دیگری هم وجود داشت از جمله اینکه دو طرف متعهد شدند به شرافت مردم، زندگی آنها و اموالشان احترام گذاشته و از آنها حفاظت کنند. مسأله آزادی زندانیان ناتوان و سالخورده را در دستور کار قرار دهند و حقوق زنان را در چارچوب حقوق اسلامی تضمین کنند. دستیابی به این بیانیه مشترک پس از دو روز مذاکره بین الافغانی؛ در حالی است که امریکا و طالبان تاکنون 6 دوره مذاکره بینتیجه با هم داشتهاند و از سهشنبه شب (دیشب) نیز هفتمین دور این مذاکرات به مدت 6روز در دوحه آغاز شد.
موج جدید دستگیریها در آستانه سومین سالگرد کودتای ترکیه
گروه جهان/ در آستانه سومین سالگرد کودتای ترکیه و در موج جدید دستگیریها در این کشور، دیروز دستور بازداشت 176 نفر دیگر صادر شد. دادستانی ترکیه در 20 روز گذشته حکم بازداشت بیش از 500 نفر را بهدلیل مشارکت در کودتای سال 2016 صادر کرده است.
بهگزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، در جدیدترین موج بازداشتها در ترکیه تنها اسامی نظامیان این کشور که هماکنون نیز در حال کار در ارتش هستند، دیده میشود. در لیست بازداشت دادستانی استانبول، اسامی یک سرهنگ تمام، 2 سرهنگ دوم، 5 سرگرد، 7 سروان و 100 سرباز دیده میشود. در لیست بازداشت دادستانی ازمیر نیز اسامی 20 نظامی در کنار 15 شهروند عادی ترکیه که 5 نفر از آنان پیش از این در ارتش این کشور خدمت کردهاند، دیده میشود.
بازداشتها در ترکیه سه سال پس از کودتای 2016 در حالی ادامه دارد که گروههای حقوق بشری و بویژه اروپاییهایی که آنکارا سالها است سودای پیوستن به جمع آنها را در دل میپروراند، این اقدامات را محکوم میکنند. اما دولت ترکیه معتقد است، بازداشتهایی که طی سه سال گذشته در این کشور صورت گرفته و شمار آنها به بیش از 77 هزار نفر میرسد، برای مقابله با تهدیدهای امنیتی علیه ترکیه لازم بوده و باید انجام میشد. اما منتقدان مدعی هستند، هدف از دستگیریها و تحمیل بیکاری به 150 هزار نفری که به بهانه مشارکت در کودتا از کار اخراج شدهاند، حذف مخالفان و به حاشیه راندن آنها است. از همین رو به نظر میرسد ترکیه در حال قمار روی امیال خود برای پیوستن به اتحادیه اروپا در مقابل امنیت داخلی خود است.
ترکیه تمامی کسانی که در سه سال اخیر بازداشت شدهاند را متهم به همکاری با فتحالله گولن کردهاست. فتحالله گولن که در اواخر دهه 1990 مرشد اردوغان محسوب میشد، به او کمک کرد تا بر مسند شهرداری استانبول بنشیند و به نخستوزیری کشورش برسد. اما 3 سال پیش، اندکی پیش از کودتای ترکیه، گزارشهایی در روزنامه صباح ترکیه به چاپ رسید که مدعی میشد، جنبش گولن دولتی موازی در ترکیه ایجاد کردهاست و در تمامی نهادهای دولتی دست دارد. این همان نکتهای است که بعد از وقوع کودتای 2016 نیز دولت ترکیه و شخص اردوغان درباره آن سخن گفتهاست و دستگیریها در ترکیه نیز با هدف پاکسازی این افراد صورت میگیرد.
احمد طبری
کارشناس خاورمیانه
همه از صدای مهیب انفجار ساختمان دفاع ملی افغانستان در کابل میگفتند، اما چند ساعت بعد با اعلام شمار کودکان مجروح این حادثه تروریستی، صداهای بلندتری، فضای این کشور جنگزده را آکنده کرد.
هنوز تحلیلها و تفسیرها درباره هدف قرار گرفتن کودکان و دانشآموزان در رسانههای افغانستان گرم بود که خبر انفجار انتحاری در غزنی، ملت افغانستان را در شوک و حیرت فرو برد. نزدیک به 200 مجروح و باز هم نالههای کودکان بود که در بیمارستانهای غزنی، قلبها را آکنده از اندوه میکرد.
طالبان بعد از این حملهها اعلام کرد، هدف آنان نیروهای امنیتی هستند نه غیرنظامیان، اما آمار بالای تلفات شهروندان غیرنظامی افغانستان، ادعای طالبان را به چالش میکشد. 50 دانشآموز مجروح در انفجار کابل و دو برابر این آمار از دانشآموزان زخم خورده غزنی، افکار عمومی افغانستان را در برابر پرسشهای زیادی قرار داده است. در طول نیم قرن اخیر، گروههای چریکی زیادی در جهان در مخالفت با دولتها دست به تحرکات نظامی زدند. اما نمونهای از تلفات غیرنظامی به گونهای که طالبان بر مردم افغانستان تحمیل میکند، در جهان دیده نشده است. تکرار و تداوم تلفات غیرنظامیان بخصوص در میان زنان و دانشآموزان، این شبهه را ایجاد کرده است که طالبان علاوه بر ضربه زدن به اهداف نظامی، بهدنبال ایجاد رعب و وحشت در میان مردم افغانستان است.
تکرار این حملات و افزایش شمار مجروحان غیرنظامی در این کشور همچنین برخی را به این باور رسانده که طالبان هیچ اعتقادی به صلح ندارد. به باور این دسته از مردم افغانستان، اگر طالبان بهدنبال صلح بود، مطلع این خواست، «آتش بس» است. وقتی طالبان زیر بار آتش بس نمیرود یعنی اینکه تعریفی که این گروه مسلح مخالف دولت از صلح دارد، با تعاریف رایج همخوانی ندارد. مردم افغانستان از خود میپرسند وقتی گروهی سر میز مذاکره به کرسیهای قدرت چشم دوخته و همزمان مردم بیدفاع را قتل عام میکند، چگونه انتظار دارد پس از دستیابی به قدرت، همراهی این مردم را با خود داشته باشد. اگرچه صلح آمال و آرزوی ملت افغانستان است اما همین ملت در زیر آسمان صلح، روزانه دهها قربانی میدهد.
سیانان: دموکراتهای سنای امریکا از دیوان محاسبات این کشور درخواست کردهاند تحقیقاتی را درباره هزینههای مراسم روز استقلال این کشور انجام دهد.
رویترز: نیکلاس مادورو، رئیسجمهوری ونزوئلا از آغاز مذاکرات با اپوزیسیون کشورش در کشور باربادوس، جزیرهای واقع در شرق کارائیب خبر داد.
ارم نیوز: شبکه دو تلویزیون رژیم صهیونیستی بخشی از اعترافات نخستوزیر این رژیم در یکی از پروندههای فساد او را منتشر کرد.
روزنامه الایام: جیسون گرینبلات، فرستاده ویژه صلح امریکا به خاورمیانه اعلام کرد که شرط واشنگتن برای بازگشایی دفتر نمایندگی سازمان آزادیبخش فلسطین بازگشت فلسطین به میز مذاکرات سازش است.
الجزیره: وزارت خارجه فرانسه بار دیگر افشای تمامی ابعاد پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار عربستانی و محاکمه مسئولان این قتل را خواستار شد.
اسپوتنیک: دولت پکن مراتب اعتراض خود را به امریکا بهدلیل تأیید فروش تجهیزات نظامی به تایوان اعلام کرد.
حمله پهپادهای انصارالله به یک نیروگاه برق عربستان
حوثیهای یمن که در چند هفته گذشته آسمان عربستان را جولانگاه پهپادهای خود ساختهاند، در جدیدترین حمله پهپادی خود نیروگاه برق تهامه را هدف گرفتند. این در حالی است که عربستان و امارات که بانیان اصلی این جنگ تحمیل شده به مردم یمن هستند، به خروج از این ورطه میاندیشند.
به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه المسیره، یحیی سریع، سخنگوی نیروهای ارتش و کمیتههای مردمی یمن اظهار کرد: یگان پهپادی ارتش یمن عملیات گستردهای را با تعدادی پهپاد قاصف k۲ بهسمت نیروگاه برق تهامه و فرودگاه أبها در جنوب عربستان انجام داده است. این در حالی است که ترکی المالکی، سخنگوی نیروهای ائتلاف متجاوز عربی مدعی شد: ائتلاف توانست شب گذشته پهپاد حوثیها را که به سمت عربستان در حرکت بود، رهگیری و منهدم کند.
همزمان با بالاگرفتن حملات ارتش یمن علیه عربستان که بر قدرت این ارتش تأکید میکند، یک مقام بلندپایه اماراتی اعلام کرد که کشورش در راستای طرح «استقرار دوباره نیروها» و به دلایل استراتژیکی و تاکتیکی نیروهای خود در یمن را کاهش میدهد. در همین راستا، یک منبع نظامی در دولت مستعفی یمن نیز اعلام کرد که امارات اردوگاه الخوخه در جنوب الحدیده را بهطور کامل تخلیه کرده است.
در واکنش به این اقدام امارات، محمد علی الحوثی، رئیس کمیته عالی انقلاب یمن آن را یک تصمیم ایدهآل خواند و از تمامی کشورهای عضو ائتلاف متجاوز عربی به سرکردگی عربستان خواست تا نیروهای خود را از یمن خارج کنند.
خبر دیگری درباره یمن حاکی از احتمال شیوع مجدد بیماری وبا در این کشور است. به گزارش خبرگزاری تاس، فرحان حق، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کرد: بیش از ۴۶۰ هزار یمنی در سال ۲۰۱۹ به بیماری وبا مبتلا شدند که ۷۰۵ نفر از آنها فوت کردند.